Κυριακή τῆς Ἀπόκρεω (22-2-2009)

Ἐπείνασα καί ἐδώκατέ μοι φαγεῖν.

Ἡ σημερινή Κυριακή, ἀγαπητοί μου, λέγεται τῆς Ἀπόκρεω. Πιό ἁπλά τῆς Ἀποκριᾶς, γιατί σήμερα ἀποχαιρετοῦμε τό κρέας. Σταματοῦμε νά τρῶμε τό κρέας. Ἀρχίζει μέ ἄλλα λόγια μιά περιορισμένη νηστεία. Ἡ ἐκκλησία μας μέ πολύ ὡραῖο τρόπο, σιγά-σιγά μᾶς προσαρμόζει στή νηστεία, πού μετά ἀπό ἑφτά ἡμέρες θά γίνει ἀκόμη μεγαλύτερη καί αὐστηρότερη.
Τό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα μᾶς παρουσίασε τήν εἰκόνα τῆς μελλούσης κρίσεως. Ἡ μέλλουσα κρίση εἶναι γεγονός. Θά γίνει ὁπωσδήποτε. Δέν θά τήν ἀποφύγει κανείς. Εἶναι θεμελιώδης πίστη τῆς χριστιανικῆς διδασκαλίας, ἡ ὁποία θά συμβεῖ στό τέλος αὐτοῦ τοῦ πρόσκαιρου κόσμου. Αὐτήν τήν μέλλουσα κρίση τήν ὑπαγορεύει ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ. Τί πάει νά πεῖ αὐτό;

Κάποιοι καλοί χριστιανοί καί ἀγωνιστές ὑποφέρουν καί ταλαιποροῦνται σ᾿ αὐτή τήν ζωή. Ἐνῷ ἀντίθετα κάποιοι κακοί καί παράνομοι καλοπερνοῦν ἤ ξεφεύγουν τήν τιμωρία. Αὐτά συμβαίνουν σ᾿ αὐτήν τήν ζωή. Στήν ἄλλη θά ἀποδοθεῖ ἡ τέλεια δικαιοσύνη. Τώρα, σ᾿ αὐτόν τόν κόσμο, κυριαρχεῖ ἡ ἀγάπη καί ἡ μακροθυμία τοῦ Θεοῦ. Τώρα εἶναι καιρός φιλανθρωπίας καί συγγνώμης. Γι᾿ αὐτό νά τρέξουμε νά προλάβουμε. Νά ζητήσουμε συγγνώμη, νά διορθωθοῦμε. Μή φύγουμε φορτωμένοι μέ τίς ἁμαρτίες μας. Τότε θά λάβει χώρα καί θά ἐφαρμοσθεῖ ἡ δικαιοσύνη τοῦ Θεοῦ. Τότε θά εἶναι καιρός τοῦ δικαστηρίου καί ἀκριβοῦς ἐξετάσεως.
Τώρα ὁ Χριστός, ὁ ἀδέκαστος Κριτής, κάθεται στόν θρόνο τῆς χάριτος, λέει ο ἀπόστολος Παῦλος. Εἶναι ὁ Χριστός στήν εἰκόνα τοῦ τέμπλου. Καί μπροστά στήν εἰκόνα αὐτή ὑπάρχει τό καντήλι. Καίει λάδι, πού σημαίνει ὑπάρχει ἔλεος, φιλανθρωπία καί εὐσπλαχνία. Ὅσο εἶναι σ᾿ αὐτόν τόν θρόνο, μποροῦμε νά προσέλθουμε καί νά πέσουμε στά γόνατα καί ἐν μετανοίᾳ νά ζητήσουμε χάρι καί ἔλεος.
Ἄν σηκωθεῖ ἀπό ἐδῶ ὁ Χριστός καί καθήσει στόν θρόνο τῆς κρίσεως, τότε ἀλίμονό μας. Ὁ δεσποτικός θρόνος εἶναι ὁ θρόνος τῆς κρίσεως. Ἐκεῖ δέν ἀνάβει καντήλι, δέν ὑπάρχει λάδι, ἄρα δέν ὑπάρχει ἔλεος, παρά μόνο κρίση καί δικαιοσύνη, δίκη καί καταδίκη.
Ποιό θά εἶναι τό κριτήριο τοῦ δίκαιου κριτῆ; τό εὐαγγέλιο μᾶς τό εἶπε σήμερα ξεκάθαρα καί δέν χωράει παρερμηνεία.Ὕψιστο κριτήριο τῆς κρίσεως θά εἶναι ἡ στάση μας καί ἡ συμπεριφορά μας ἀπέναντι στούς συνανθρώπους μας. Ἡ ἀγάπη πού δείξαμε, ἡ καλωσύνη πού προσφέραμε στόν ἄνθρωπο. Στόν κάθε ἄνθρωπο, μέ τόν ὁποῖο ἔχουμε σχέση στή ζωή μου. Τέτοια ἀγάπη, ὥστε νά βλέουμε στό πρόσωπο τοῦ ἄλλου τό πρόσωπο τοῦ Χριστοῦ. Ἐφόσον ἐποιήσατε ἑνί τούτων τῶν ἀδελφῶν μου τῶν ἐλαχίστων, ἐμοί ἐποιήσατε.
Ὑπάρχει ὁ Χριστός τοῦ οὐρανοῦ καί ὁ χριστός τῆς γῆς. Στόν Χριστό τοῦ οὐρανοῦ, ἀπό φόβο θέλετε, ἀπό ὑπολογισμό, ἀπό συμφέρον καί ὑστεροβουλία προσφέρω πολλά, π.χ. 500 Εὐρώ. Στόν φτωχό, στό δυστυχισμένο συνάνθρωπό μου, πού εἶναι ὁ χριστός τῆς γῆς, πού στερεῖται, πού πεινάει καί ὑποφέρει δέν δίνω οὔτε 5 Εὐρώ. Καί ὅμως ὁ Χριστός περιμένει αὐτό νά κάνουμε. Νά προσφέρουμε στόν πάσχοντα συνάνθρωπό μας. Θεωρεῖ μάλιστα εὐεργεσία στόν ἴδιο, ἐκεῖνο πού δώσαμε σ᾿ ἕναν ἄνθρωπο. Τό ἔχει γιά χρέος ἀπέναντί μας. Ὁ ἐλεῶν πτωχόν δανίζει Θεῷ, λέει ἡ Ἁγία Γραφή. Καί ἀφοῦ δανίζουμε στό Θεό, θά ἔρθει καιρός, αὐτός τῆς μελλούσης κρίσεως, πού ὁ Θεός θά μᾶς τό ἀνταποδώσει μέ μεγάλο τόκο.
Λοιπόν τό κριτήριο θά εἶναι ἡ ἀγάπη. Ἀγάπη πού ξεπερνᾶ τήν ἐξωτερική ἐμφάνιση. Ἄν εἶναι κάποιος καλοντυμένος, διαθέτει ἀκριβά ἐνδύματα, τόν ἐκτιμῶ, τόν περιποιοῦμαι, τοῦ κάνω τεμενάδες. Θυσία γίνομαι. Ἄν εἶναι φτωχός, ἁπλοϊκά ντυμένος, τόν περιφρονῶ, δέν τοῦ δίνω καμιά σημασία. Σάν τό γνωστό παραμύθι τοῦ χότζα μέ τήν γούνα.
Ἀγάπη πού δέν προσέχει τήν κοινωνική θέση. Ἄν ἔχει ἀξίωμα, κάποια θέση στήν κοινωνία, τόν πλησιάζω, τόν ἐκτιμῶ, τόν κολακεύω, ἐπιδιώκω τήν φιλία του. Ἄν ἀνήκει στά κατώτερα κοινωνικά στρώματα, τοῦ γυρίζω τήν πλάτη. Ἀπαξιῶ καί νά τόν χαιρετήσω.
Ἀγάπη πού δέν λαμβάνει ὑπ᾿ ὄψι της τήν ἐθνική καταγωγή. Ἄν εἶναι Ἕλληνας, πατριώτης μας, ἀπό τήν ράτσα μας, τόν ἀγαποῦμε, τόν θέλουμε. Ἄν εἶναι ἀλλοδαπός, π.χ. ἄν εἶναι Ἀλβανός, Κοῦρδος, Κινέζος, νομίζω πώς μπορῶ ἄνετα νά τόν προσβάλω ἤ νά τόν ἐκμεταλλευτῶ, νά τόν ἀδικήσω, νά τοῦ μειώσω τό μεροκάματο.
Ἀγάπη πού δέν θέλγεται ἀπό τήν διανοητική ἱκανότητα. Τόν ἔξυπνο, τόν μορφωμένο τόν ὑπολογίζω, τόν συμπαθῶ. Τόν ἄλλο τόν ἀποφεύγω, τόν περιφρονῶ, τόν εἰρωνεύομαι. Θεωρῶ ὅτι εἶναι ὄν κατώτερης ἀξίας.
Ἀγάπη πού δέν λαμβάνει ὑπ᾿ ὄψι τήν θρησκευτική κατάσταση, τίς θρησκευτικές πεποιθήσεις. Ὑποτίθεται πώς ἐκτιμῶ καί ἀγαπῶ τόν ὀρθόδοξο χριστιανό. Τόν ἄλλο, πού δέν εἶναι καλός χριστιανός ἤ ἀνήκει σέ ἄλλη θρησκεία, δέν θέλω νά ἔχω καμία σχέση, δέν θέλω οὔτε νά τόν βλέπω.
Ὅταν ὁ Χριστός εἶπε τήν παραβολή τοῦ καλοῦ σαμαρείτη αὐτό ἀκριβῶς ἤθελε νά μᾶς διδάξει. Νά μή ξεχωρίζουμε τούς ἀνθρώπους ἀνάλογα μέ τά θρησκευτικά τους πιστεύω, ἀλλά νά ἀγαποῦμε ὅλους ἀδιακρίτως καί νά βοηθοῦμε κάθε ἕναν πού ἔχει ἀνάγκη. Ὅλοι εἶναι παιδιά τοῦ Θεοῦ τοῦ Ὑψίστου, ὅλοι εἶναι εἰκόνες τοῦ Θεοῦ.
Οἱ Ὀρθόδοξοι Ἱεραπόστολοι στήν Ἀφρική καί στήν Ἀσία καί ὅπου γῆς δέν βοηθοῦν ὑλικά καί οἰκονομικά μόνο τούς χριστιανούς ἤ μόνο ὅσους θέλουν νά γίνουν χριστιανοί, ἀλλά ὅλους ἀνεξαιρέτως πού ἔχουν ἀνάγκη. Αὐτό εἶναι τό μεγαλεῖο τῆς Ὀρθοδοξίας ἐν ἀντιθέσει μέ τούς Παπικούς καί τούς προτεστάντες, πού ξοδεύουν τά χρήματά τους μόνο γιά προσηλυτιστικούς σκοπούς.
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ἀλβανίας Ἀναστάσιος γι᾿ αὐτό ἔπιασε, ἄς τό πῶ ἔτσι. Γι᾿ αὐτό καθιερώθηκε στίς συνειδήσεις ὅλων, ἀπέσπασε τόν θαυμασμό καί τόν ἔπαινο τῆς παγκόσμιας κοινότητας, γιατί πρόσφερε τήν βοήθειά του καί σέ χριστιανούς καί σέ μουσουλμάνους καί σέ ἄθεους. Ὅλους αὐτούς μέ τήν ἀγάπη μποροῦμε νά τούς κερδίσουμε καί νά τούς φέρουμε κοντά μας, νά τούς ὁδηγήσουμε στό Χριστό.
Ὀφείλουμε νά δείχνουμε καί νά προσφέρουμε ἀγάπη σέ ὅλους, γιατί ὅλοι ἔχουν μέσα τους ἕνα ἀληθινό κομμάτι τοῦ Θεοῦ, τήν ψυχή.
Ἀγαπητοί μου,

Τό σημερινό εὐαγγέλιο δέν εἶναι φοβερό, ὅπως θέλουν νά λένε πολλοί, ἀλλά ἀποτελεῖ μία χαρμόσυνη εἴδηση γιά μᾶς. Κρύβει τήν ὑπόσχεση, ὅτι θά ἔρθει ὁ Κύριος καί θά περιμαζέψει τά τέκνα του, τούς δικούς του, ἐκεῖ ὅπου δέν θά ὑπάρχει πόνος καί τό κακό θά σβύσει. Ἐμεῖς καλούμεθα νά βαδίζουμε ἀταλάντευτα στό δρόμο τοῦ Θεοῦ καί αὐτός εἶναι ὁ δρόμος τῆς ἀγάπης.
Δέν θά μᾶς ρωτήσει ὁ Θεός γιά τίς πολιτικές μας πεποιθήσεις, γιά τά οἰκονομικά μας, γιά τίς ἄλλες μας δραστηριότητες. Ἕνα πρᾶγμα θά ἐξετάσει, θά θελήσει νά δεῖ τόν βαθμό τῆς ἀνθρωπιᾶς μας. Τό ἐπείνασα καί ἐδώκατέ μοι φαγεῖν. Θά κριθοῦμε γιά τό πῶς ζήσαμε ἀνάμεσα στούς ἀδελφούς μας. Ἄν τούς κοιτούσαμε στό πρόσωπο μέ συμπάθεια ἤ περιφρονητικά τούς γυρίσαμε τήν πλάτη.
Δέν θά περιορισθεῖ μόνο στό πόσες μετάνοιες κάναμε, πόσους σταυρούς, πόσα κομποσχοίνια. Οὔτε ἄν ἀνοίξαμε μάτια τυφλῶν, ἄν ἀναστήσαμε νεκρούς, ἄν θεραπεύσαμε λεπρούς κλπ, ἀλλά ἄν δείξαμε καί προσφέραμε εἰλικρινή ἀγάπη. Ἡ πραγματική ἁγιοποίηση τοῦ ἀνθρώπου εἶναι οὐσιαστικά μία πράξη ἀδελφοποιήσεως, δηλαδή νά γίνει ἀγαπητός ἀδελφός στόν πλησίον του. Σκοπός τοῦ ὅλου πνευματικοῦ μας ἀγώνα εἶναι, κατά τήν μέλλουσα κρίση νά βρεθοῦμε στά δεξιά τοῦ Δεσπότη Χριστοῦ. Καί αὐτό θά τό ἐπιτύχουμε μέ ἀσφάλεια μόνο μέ τήν ἀγάπη. Ἀμήν.-

Χερουβικό ήχος πλ. Β' - Νεοχωρίτης Παναγιώτης

Κυριακή τῆς Τυρινῆς ( 13-3-2005).

«Μή γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριταί».

Ἀπό τήν ἀρχή τοῦ Τριωδίου, ἀγαπητοί ἀδελφοί, μπήκαμε σέ μία περίοδο τοῦ ἐκκλησιαστικοῦ ἔτους διαφορετική ἀπό τίς ἄλλες, πιό  κατανυκτική, μέ περισσότερη προσοχή καί προσευχή, μέ μεγαλύτερη ἄσκηση καί ἀγώνα πνευματικό. Αὐτές ὅμως τίς ἡμέρες ὁ πολύς κόσμος, προκλητικά παραβαίνει ὅσα ἡ Ἐκκλησία διδάσκει καί κάνει ἀκριβῶς τό ἀντίθετο ἀπό τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.

Ὁ κόσμος εἶναι γεμᾶτος μάσκες, φοροῦν  οἱ ἄνθρωποι προσωπεῖο. Τελικά αὐτές τίς ἡμέρες δείχνουμε τόν πραγματικό μας ἑαυτό, τί εἲμαστε ὅλο τόν χρόνο, ὅτι δηλαδή εἲμαστε ὑποκριταί καί μασκαράδες, ὅτι δέν διαφέρουμε ἀπό τούς φαρισαίους τῆς ἐποχῆς τοῦ Χριστοῦ. Λέγει ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος: Εἶναι φανερό, ὅτι οἱ περισσότεροι δέν εἶναι αὐτό πού φαίνονται, ἀλλά φοροῦν προσωπεῖο.

Ἡ ὑποκρισία εἶναι ἕνα κίβδηλο νόμισμα, πού δέν ἔχει καμμία ἀξία. Μπορεῖ γιά ἕνα χρονικό διάστημα νά κυκλοφορήσει, μά σύντομα θά σταματήσει ἡ κυκλοφορία του. Δηλαδή ὁ ὑποκριτής σύντομα θά ἀποκαλυφθεῖ καί θά περιφρονηθεῖ ἀπό τόν κόσμο, ἀπό τήν κοινή γνώμη. Σύντομα θά παραμερισθεῖ, θά φύγει τό καμουφλάρισμα τῆς ὑποκρισίας καί θά φανεῖ ἡ ἠθική γύμνια καί ἡ πνευματική φτώχεια τοῦ ἀνθρώπου. Θά μᾶς πεῖ πάλι ὁ ἱερός Χρυσόστομος: Μερικοί πού παριστάνουν τόν ἐνάρετο, εἶναι ἀθλιότεροι καί πονηρότεροι ἀπό ὅλους.  Δέν σέ ἀνέχεται ἡ κοινωνία, ὅταν σέ βλέπει νά παριστάνεις τόν φρουρό τῆς ἠθικῆς, ἐνῷ ξέρει ὅτι εἶσαι ἠθικό ναυάγιο. Δέν σέ ἀνέχεται νά μιλᾶς γιά ἀγάπη, ὅταν ἐσύ, σάν βδέλλα, ἔχεις ρουφήξει τό αἷμα τῶν συνανθρώπων σου. Γι᾿ αὐτό στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα μᾶς εἶπε ὁ Κύριος νά μή γίνουμε σάν τούς ὑποκριτάς.

Ἄς ἀναφέρουμε κάποια παραδείγματα μέσα ἀπό τό Εὐαγγέλιο, ἀλλά καί ἀπό τήν καθημερινή ζωή, γιά νά καταλάβουμε καλύτερα ποιός εἶναι ὁ ὑποκριτής καί πόσο ἀποκρουστικός καί ἀηδιαστικός γίνεται.

_ Πολλοί, ὅταν νήστευαν, ἔπαιρναν ὕφος περίλυπο, σκυθρωπό, μιά ἐπίπλαστη ὠχρότητα, ὅπως αὐτοί πού ὑποφέρουν ἀπό πείνα καί ἔχουν κίτρινο χρῶμα. Αὐτό τό ἔκαμναν, ὂχι γιατί ἀγαποῦσαν τήν νηστεία, ἀλλά γιατί ἐπεδίωκαν τήν ματαιοδοξία, τόν ἔπαινο καί τήν δόξα τῶν ἄλλων ἀνθρώπων. Γιά νά τούς περνοῦν γιά εὐσεβεῖς καί θεοφοβούμενους ἀνθρώπους. Αὐτούς ὅμως, πού ὑποτίθεται ὅτι τούς τιμᾶ καί τούς θαυμάζει ὁ κόσμος, τούς ἀποστρέφεται καί τούς σιχαίνεται ὁ Θεός.

_ Ἄλλοι εἶναι κλέφτες καί ἀπατεῶνες. Πῶς εἶπε ὁ Κύριος; Κατατρώγουν τά σπίτια τῶν χηρῶν καί τῶν ὀρφανῶν, εἶναι ἃρπαγες. Ὅμως ἐπιδεικτικά κάνουν ἐλεημοσύνη καί τήν διαλαλοῦν στά πέρατα τοῦ κόσμου. Δίνουν ἐλεημοσύνη γιά νά δοξασθοῦν ἀπό τούς ἀνθρώπους, γιά νά ἀποσπάσουν τόν δημόσιο ἔπαινο. Δέν τό κάνουν ἀπό εἰλικρινή καί ἄδολη ἀγάπη πρός τόν πάσχοντα ἄνθρωπο, οὒτε ἀπό ἁγνή διάθεση νά ἐφαρμώσουν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.

_ Ἄλλοι πάλι προσποιοῦνται ὅτι προσεύχονται. Ἔχουν ἕνα ὕφος πού σέ ἐντυπωσιάζει. Θά λέγαμε σήμερα κάνουν πολλούς σταυρούς καί μεγάλες μετάνοιες, μέ ἀσυνήθιστη εὐλάβεια. Τούς βλέπεις καί θαυμάζεις, ἀπορεῖς. Τί καλοί, πόσο πιστοί ἄνθρωποι εἶναι! Ἄν ὅμως τούς πλησιάσεις καί τούς γνωρίσεις ἀπό κοντά, χάνεις πᾶσα ἰδέα, πέφτεις ἀπό τά σύννεφα. Εἶναι γεμάτοι πάσης κακίας καί ἀκαθαρσίας. Στό σπίτι τους μέσα κέρβεροι, στήν ἐργασία τους ἄδικοι καί ἄγριοι.

_ Κάποιοι σέ βλέπουν καί κάνουν πώς χαίρονται. Ἐκδηλώνουν τήν χαρά τους. Σοῦ λένε λόγια κολακευτικά, ὅτι σέ ἐκτιμοῦν καί σέ ὑπεραγαποῦν. Μόλις δέ τούς γυρίσεις τήν πλάτη, δέν προλαβαίνεις νά ἀπομακρυνθεῖς καί ρίχνουν ἄφθονο φαρμάκι καί δηλητήριο ἐναντίον σου. Ἄν μποροῦσαν νά σέ δαγκώσουν, νά σέ καταβροχθίσουν ὁλόκληρο, θά τό ἔκαμναν μέ μεγάλη εὐχαρίστηση. Δέν ἔχουν καμμία σχέση μέ ὅσα λένε καί ἐξωτερικά παρουσιάζουν.

_ Ἔχεις χαρά, κάποια ἐπιτυχία. Πολλοί σέ συγχαίρουν γιά τήν πρόοδο τοῦ παιδιοῦ σου, μέ τό στόμα ὅμως. Ἡ καρδιά τους εἶναι σφιγμένη,  δέν λένε ἀλήθεια, δέν εἶναι εἰλικρινεῖς. Στήν πραγματικότητα σκάνουν ἀπό τό κακό τους.

_ Κλασικό καί φοβερό παράδειγμα ὑποκρισίας ἡ στάση τοῦ Ἰούδα. Μία γυμαίκα πλένει τά πόδια τοῦ Χριστοῦ μέ μύρο καί ὁ Ἰούδας λυπᾶται γιά τήν σπατάλη. Τί κρῖμα!  Γιατί νά ξοδευτοῦν ἄδικα καί ἄσκοπα τόσα χρήματα; Δέν ἦταν καλύτερα νά μᾶς δώσουν τά χρήματα, γιά νά τά μοιράσουμε στούς φτωχούς; Αὐτό ὅμως γιατί τό εἶπε; Γιατί πραγματικά νοιαζόταν τούς φτωχούς; Ὄχι. Ἦταν κλέφτης, ἤθελε νά πάρει αὐτός τά χρήματα. Μέ τό προσωπεῖο τῆς φιλοπτωχείας, ἔκρυβε τό πάθος τῆς κλοπῆς καί τῆς ἀπληστείας.

_ Τέλος ἕνα ἀκόμη παράδειγμα ὑποκρισίας εἶναι ἐκεῖνο τοῦ ἀρχισυναγώγου, ὅταν ὁ Χριστός ἐθεράπευσε τήν συγκύπτουσα. Ὁ ἀρχισυνάγωγος πνίγεται ἀπό τόν φθόνο. Τί νά πεῖ ὅμως; Νά τά βάλει μέ τόν Χριστό κατ᾿ εὐθεῖαν; δέν μπορεῖ, δέν τό τολμάει. Στρέφεται στόν κόσμο: Σᾶς φτάνουν ἕξι μέρες νά δουλεύετε καί νά κάνετε ὅλες σας τίς δουλειές. Τότε νά ἔρχεσθε γιά νά θεραπεύεσθε καί ὄχι τήν ἡμέρα τοῦ Σαββάτου. Θέλει νά δείξει ὅτι σέβεται τόν νόμο τοῦ Θεοῦ, τήν ἐντολή τῆς ἀργίας, ἐνῷ στήν πραγματικότητα θέλει νά θίξει τόν Χριστό. Δέν ἔχει μέσα του ἀγάπη καί σπλάχνα οἰκτιρμῶν, οὔτε στόν Χριστό, οὒτε στόν πάσχοντα συνάνθρωπό του.

Ἀγαπητοί μου,

Κεραυνοί βγῆκαν ἀπό τό στόμα τοῦ Χριστοῦ ἐναντίον τῆς ὑποκρισίας τῶν φαρισαίων. Ἔδειξε ἀγάπη καί κατανόηση σέ ὅλους τούς ἁμαρτωλούς, ἀκόμη καί στούς τελῶνες καί στίς πόρνες. Τήν ὑποκρισία δέν τήν ἀνέχθηκε. Εἶναι φοβερή ἡ δυσωδία τῆς ὑποκρισίας. Φωνάζει ὁ ἅγιος Ἰἀκωβος ὁ Ἀδελφόθεος: Προσέξτε, νά μή πέσετε στό φοβερό πάθος τῆς ὑποκρισίας.

Στήν ἀρχαία Ἑλλάδα ὁ Ἁρμόδιος καί ὁ Ἀριστογείτων πῆγαν σέ κάποια γιορτή μέ μία ἀνθοδέσμη, ὅπως ἐσυνήθιζαν οἱ Ἀθηναῖοι. Μέσα στό λουλούδια ὅμως εἶχαν κρυμμένο ἕνα μαχαίρι καί μέ αὐτό δολοφόνησαν τόν Ἵππαρχο. Δέν πῆγαν νά γιορτάσουν, ἀλλά νά σκοτώσουν. Προσοχή λοιπόν στίς ἀνθοδέσμες τῆς ὑποκρισίας. Δολοφονοῦν καί τήν φυχή καί τήν ὑπόληψη. Σκορποῦν θάνατο

Τώρα, πού μπαίνουμε στήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή, νά ριχτοῦμε στόν ἀγώνα τόν πνευματικό. Νά νηστέψουμε ἀπό  μάσκες καί  προσωπεῖα. Νά πάψουμε νά εἴμαστε διπρόσωποι καί μασκαράδες. Νά μή ἀλλάξουμε μόνο τό περιεχόμενο τῆς κατσαρόλας. Κυρίως καί πρό πάντων νά ἀλλάξουμε τό περιεχόμενο τῆς καρδιᾶς μας. Νά ἀλλάξουμε τρόπο ζωῆς καί νοοτροπίας. Νά ἀλλάξουμε τήν πνευματική μας τροφοδοσία. Ἡ πνευματική νηστεία εἶναι δεῖγμα μετανοίας, πού φέρνει τήν συγχώρηση, τόν ἁγιασμό, τήν εὐλογία, τήν σωτηρία. Ἀμήν.

Τῆς μετανοίας ἄνοιξόν - Παναγιώτης Νεοχωρίτης

Κυριακή τῆς Τυρινῆς (22-2-2004).

«Ἀπέχουσι τόν μισθόν αὐτῶν».

Αὐτήν τήν Κυριακή ἡ Ἐκκλησία μᾶς προετοιμάζει γιά τήν νηστεία τῆς Μ. Τεσσαρακοστῆς. Μᾶς ὑπενθυμίζει τόν πρῶτο θρῆνο, τό πρῶτο κλάμα, πού ἔγινε στή γῆ. Ἦταν ὁ θρῆνος τοῦ Ἀδάμ μετά τήν παρακοή καί τήν ἔξωσή του ἀπό τόν παράδεισο. Δέν ἐτήρησε τήν ἐντολή τοῦ Θεοῦ, πού ἦταν ἐντολή τῆς νηστείας καί ἔτσι ἔχασε τόν παράδεισο. Ἀλλοίμονό μου, ἔλεγε ὀδυρόμενος, μία ἐντολή κατεπάτησα  τοῦ Δεσπότου καί ἔχασα, στερήθηκα ὅλα τά ἀγαθά, ὅλες τίς δωρεές τοῦ Θεοῦ.

 Ἄν ἐμεῖς θέλουμε νά νά κερδίσουμε τόν παράδεισο, ἀγαπητοί μου, πρέπει νά νηστεύσουμε καί μάλιστα, ὂχι ὅπως θέλουμε ἐμεῖς, ἀλλά ὅπως ἀρέσει στόν Θεό. Εὔκολη εἶναι ἡ νηστεία τῆς ἀρεσκείας μας, δύσκολη εἶναι ἡ νηστεία πού θέλει ὁ Θεός. Καί ὁ Χριστός, ὅταν μιλάει γιά νηστεία στό σημερινό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα, ἐννοεῖ τήν δύσκολη νηστεία. Ἄν κάνουμε τήν εὒκολη, τήν ὑποκριτική, μόνο τήν νηστεία τῶν φαγητῶν, τότε δέν ἔχουμε μισθό, τόν χάνουμε.

Πρῶτα ἀπό ὅλα νηστεύουμε κανονικά, δηλ. ὅλη τήν Ἁγία καί Μεγάλη Τεσσαρακοστή. Εἶναι αὐθαιρεσία, ἀταξία καί παρανομία νά νηστεύουμε μία ἑβδομάδα στήν ἀρχή καί μία στό τέλος, συνήθως τήν Μεγάλη Ἑβδομάδα. Ἄν ὑπάρχει πρόβλημα ὑγείας, θά συμβουλευτοῦμε εὐσεβῆ γιατρό καί ἔμπειρο πνευματικό καί αὐτοί θά μᾶς ποῦν,θά μᾶς ὑποδείξουν τί θά κάνουμε. Ποτέ μόνοι μας καί χωρίς λόγο δέν θά χαλάσουμε τήν νηστεία.

Μάλιστα δέ σέ περίπτωση πού δέν μποροῦμε νά νηστεύσουμε ἢ εἴμαστε ἀναγκασμένοι νά μικραίνουμε τήν νηστεία μας, θά κάνουμε κάτι ἂλλο, γιά νά ἀναπληρώσουμε τά ὑστερήματα τῆς νηστείας. Π.χ. ὅσοι καπνίζουν νά κόψουν ἢ να ἐλαττώσουν τό κάπνισμα. Νά κόψουν ἢ νά ἐλαττώσουν τήν τηλεόραση. Νά κάνουν μεγαλύτερες προσευχές, κανένα κομποσχοίνι παραπάνω καί, ἄν ἡ ὑγεία τό ἐπιτρέπει, νά κάνουν καί κάποιες μεγάλες μετάνοιες. Νά ἐκκλησιάζωνται τακτικώτερα καί νά ἔρχωνται ἐνωρίτερα στήν Ἐκκλησία. Νά μελετοῦν περισσότερο τήν Ἁγία Γραφή καί ἄλλα χριστιανικά βιβλία. Πολλά μποροῦν νά κάνουν.

Εἶναι σπουδαῖα τά ἀποτελέσματα τῆς νηστείας, φοβερά γιά τούς δαίμονες, ὅταν αὐτή συνοδεύεται  καί ἐνισχύεται ἀπό τήν προσευχή. Τότε ἐκδιώκουμε, κυνηγοῦμε καί μαστιγώνουμε  ἀλύπητα τούς δαίμονες. « Τοῦτο τό γένος ἐν οὐδενί δύναται ἐξελθεῖν, εἰμή ἐν προσευχῇ καί νηστείᾳ», εἶπε ὁ Κύριος.

Ὥστε λοιπόν, ἀδελφοί μου, γιά νά εἶναι ἡ νηστεία μας εὐάρεστη στό Θεό, ποτέ δέν εἶναι μόνη της. Συνοδεύεται καί ἀπό ἄλλα πράγματα, ἀπό ἄλλες ἀρετές καί ἄλλα πνευματικά ἀγωνίσματα.Ποτέ δέν ὁμιλοῦμε μόνο γιά νηστεία φαγητῶν, ἀλλά γιά νηστεία ἁμαρτιῶν. Λέγει πολύ ὡραῖα ἕνα τροπάριο τοῦ Τριωδίου: « Ὅταν, ψυχή μου, νηστεύεις ἀπό φαγητά, ἀλλά δέν καθαρίζεσαι ἀπό τά πάθη, δέν σταματᾶς τήν ἁμαρτία, ἄδικα χαίρεσαι πού δέν τρῶς. Διότι, ἐάν ἡ νηστεία σου δέν γίνεται ἀφορμή πρός διόρθωσή σου, σάν ψεύτικη μισεῖται ἀπό τόν Θεό καί γίνεται ὅμοια μέ τήν νηστεία πού κάνουν οἱ κάκιστοι δαίμονες, οἱ ὁποῖοι ποτέ τους δέν τρώγουν. Μή λοιπόν ἁμαρτάνεις καί προσβάλεις τήν νηστεία, ἀλλά μένε ἀκίνητη στίς ἄτοπες ὁρμές».

Ὥστε ἡ νηστεία εἶναι ἀφορμή  ἀποχῆς ἀπό τήν ἁμαρτία. Εἶναι στροφή  καί πλησίασμα πρός τόν Θεό. Λέγει καί ὁ Μέγας Βασίλειος, « Ἀληθής νηστεία ἡ τῶν κακῶν ἀλλοτρίωσις». Νά κόψουμε ἁμαρτίες, νά γίνουμε φτωχοί ἀπό ἁμαρτίες. Νά κάνουμε νηστεία μέ μετάνοια.

Ἀκόμη πραγματική νηστεία δέν εἶναι νά  παραγεμίζουμε τό στομάχι μας μέ νηστίσημα φαγητά, τά ὁποῖα πολλές φορές εἶναι ἀκριβότερα. Τρῶμε νηστίσημα, πιό λιτά, πιό φτωχικά, τρῶμε λιγότερο, κάνουμε οἰκονομία, γιά νά ἔχουμε περίσσευμα καί αὐτό νά τό προσφέρουμε στούς φτωχούς ἀδελφούς μας. Εἶναι
ἡ λεγομένη  ἁγία μερίδα, γιά τήν ὁποία κάνουν λόγο οἱ Ἅγιοι Πατέρες. «Μακάριος ὁ νηστεύων, ἵνα ἐλεήσηται πένητα». Νά λοιπόν πού ἡ νηστεία πρέπει νά συνοδεύεται ἀπό τήν ἐλεημοσύνη καί τήν φιλανθρωπία.

Ἐπί πλέον στόν καιρό τῆς νηστείας δέν ἔχουμε διαφορές μέ κανένα ἀδελφό μας, ἄν ὑποθέσουμε ὅτι σέ ἀλλο καιρό θά εἲχαμε. Συγχωροῦμε μέσα ἀπό τήν καρδιά μας ὅλους ὅσους μᾶς ἐλύπησαν, γιατί τότε μόνο θά συγχωρήσει κι᾿ ἐμᾶς ὁ Θεός. Νηστεία μέ κακία μέσα μας δέν μᾶς ὠφελεῖ καθόλου, δέν φέρνει κανένα καλό ἀποτέλεσμα. Χάνουμε τόν μισθό μας, διότι εἶναι νηστεία δαιμονική.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

Μέ τήν βοήθεια τοῦ Θεοῦ ἄς ἀρχίσουμε νηστεία καθαρή, πραγματική νηστεία, νηστεία θεάρεστη, αὐτήν πού θέλει καί περιμένει ὁ Θεός ἀπό ἐμᾶς. Νηστεία φαγητῶν, νηστεία ἁμαρτιῶν καί παθῶν. Νηστεία πού θά συνοδεύεται ἀπό προσευχή, μετάνοια, ἐλεημοσύνη καί συγχωρητικότητα, γιά νά μᾶς ὠφελήσει, γιά νά ἀνοίξει καί γιά μᾶς τήν θύρα τοῦ παραδείσου. Ἔτσι νά ἀξιώσει ὁ Θεός νά διαπλεύσουμε μέ εἰρήνη τό πέλαγος τῆς ἁγίας νηστείας καί νά φτάσουμε νά ἑορτάσουμε τήν Ἁγία Ἀνάσταση, τό Πάσχα Χριστοῦ τό σωτήριο. Ἀμήν.-

Τά πλήθη τών πεπραγμένων μοι δεινών - Νεοχωρίτης Παναγιώτης ήχος πλ.΄Β

Κυριακή τελώνου καί φαρισαίου. (1- 2- 2004).

Μέ τήν παραβολή τοῦ τελώνου καί τοῦ φαρισαίου, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἀνοίγει τό Τριώδιο. Μία κατανυκτική περίοδος, τό στάδιο τῶν ἀρετῶν. Ὅλοι ἐμεῖς δέν μποροῦμε νά ἀδιαφοροῦμε, νά κωφεύουμε στήν φωνή τῆς Ἐκκλησίας, ἀλλά νά ἐντείνουμε τίς προσπάθειές μας, τόν πνευματικό μας ἀγώνα. Νά ἀποφεύγουμε ὃ,τι ἁμαρτωλό κάνει ὁ κόσμος καί νά ἀκολουθήσουμε ὃ,τι ὁρίζει ἡ Ἐκκλησία καί περιμένει ἀπό ἐμᾶς ὁ Θεός.

Ἄν εἴχαμε σήμερα μία φωτογραφική μηχανή, θά φωτογραφίζαμε δύο τύπους. Θά βλέπαμε τόν φαρισαῖο νά φαντάζει μέ τό ἐπιβλητικό παράστημά του στό κέντρο τοῦ ναοῦ. Τόν ἄλλο, τόν τελώνη, μόλις θά τόν διακρίναμε σέ κάποια γωνιά σκυμμένο καί ντροπαλό. Καί ἐρωτῶ, ἄν ἐξετάζαμε τόν φαρισαῖο σέ κάποια μαθήματα, σέ διάφορους τομεῖς τῆς ζωῆς του, τί βαθμό θά τοῦ βάζαμε;

Π.χ. στό μάθημα τοῦ ἐκκλησιασμοῦ. Εἶναι πολύ δύσκολο μάθημα στήν ἐποχή μας. Ἀπό τούς ἑκατό βαπτισμένους χριστιανούς μόλις δύο μέ τρεῖς ἐκκλησιάζονται κάθε Κυριακή. Καί αὐτοί δέν γνωρίζω μέ πόση ὄρεξη ἔρχονται καί πῶς συμμετέχουν στή λατρεία τοῦ Θεοῦ. Ὁ φαρισαῖος δίνει τό παρόν ἀνελλιπῶς. Εἶναι κάθε Σάββατο στή λατρευτική σύναξη. Λοιπόν δέν τοῦ ἀξίζει ἕνα ἂριστα;

Στό μάθημα τῆς θρησκευτικότητας. Οἱ περισσότεροι σήμερα ἔχουν ἂλλα ἐνδιαφέροντα: κοσμικά, οἰκονομικά, πολιτικά, ἀθλητικά κ.ἄ. Λίγοι ἔχουν θρησκευτικά ἐνδιαφέροντα. Ἐλάχιστοι ἀσχολοῦνται μέ πνευματικά θέματα, μέ τόν λόγο τοῦ Θεοῦ, μέ τά κατηχητικά , μέ ἁγιογραφικούς κύκλους κλπ. Ὁ φαρισαῖος εἶναι καθαρά θρησκευτικός τύπος. Ἀνήκει στήν θρησκευτική ἀριστοκρατεία, στήν ἀφρόκρεμα τῶν Ἑβραίων. Εἶναι ἀφιερωμένος στόν Θεό. Ἡ ζωή του πάντοτε στρέφεται γύρω ἀπό τόν Θεό. Δέν τοῦ ἀξίζει ἄριστα;

Στό μάθημα τῆς τιμιότητας. Οἱ περισσότεροι σκοπό τῆς ζωῆς τους ἔχουν τό σύνθημα: «ἃρπαξε νά φᾶς καί κλέψε γιά νά ἔχεις». Οἱ πιό πολλοί πλουτίζουν μέ ψέματα, μέ ἀδικίες,  μέ κλοπές καί ἁρπαγές, μέ παρανομίες καί οἰκονομικά σκάνδαλα. Λίγοι ζοῦν μέ τόν τίμιο ἱδρώτα τους. Σ᾿ αὐτούς ἀνήκει ὁ φαρισαῖος. Τόν ἀκοῦμε νά τό λέγει: « Οὐκ εἰμί ὣσπερ οἱ λοιποί τῶν ἀνθρώπων ἃρπαγες, ἄδικοι...». Πάλι τοῦ ἀξίζει ἄριστα!

Στό μάθημα τῆς ἠθικῆς. Κι᾿ αὐτό δύσκολο γιά τήν ἐποχή μας, γιατί δυστυχῶς οἱ περισσότεροι σήμερα ἀπό νέοι ζοῦν βίο ἄσωτο καί ἀνήθικο. Βαρύνονται  μέ ἠθικές παρεκτροπές καί πρό τοῦ γάμου καί μετά τόν γάμο. Καί μάλιστα προκαλοῦν καί καυχῶνται πού ποδοπατοῦν τό στεφάνι τους. Λίγοι εἶναι οἱ πιστοί στό γάμο τους, τά ἠθικά στοιχεῖα. Μέσα σ᾿ αὐτούς ἀνήκει καί ὁ φαρισαῖος. Ἦταν σώφρων καί ἄγαλμα τῆς ἠθικῆς. Νά ἕνα ἀκόμη ἄριστα. Τοῦ ἀξίζει ὁ δίκαιος ἒπαινος.

Στό θέμα τῆς νηστείας. Δύσκολο γιά τούς πολλούς, πού ἒχουν θεοποιήσει τήν γαστέρα τους. Λίγοι τηροῦν τίς νηστεῖες, ὃπως ὥρισε ἡ Ἐκκλησία ἐν Ἁγίῳ Πνεύματι σάν πνευματική ἄσκηση. Ὁ φαρισαῖος νήστευε κανονικά, ὃπως ὣριζε ὁ νόμος τοῦ Θεοῦ. «Νηστεύω δίς τοῦ Σαββάτου», ὁμολογεῖ. Νηστεύει δύο ἡμέρες τήν ἑβδομάδα. Ἔτσι παίρνει ἕνα ἀκόμη ἂριστα.

Στό μάθημα τῆς προσευχῆς. Βαρύ κι᾿ αὐτό καί δύσκολο. Ὧρες ὁλόκληρες νά συζητοῦμε μέ ἂλλους γιά χαζά καἰ ἀνούσια πράγματα, δέν λέμε νά σταματήσουμε. Ὃταν ἔρθει ἡ ὥρα τῆς προσευχῆς καί πρόκειται νά συνομιλήσουμε μέ τόν Θεό, τότε μᾶς βρίσκουν ὃλα. Τότε εἴμαστε κουρασμένοι, τότε πονᾶμε, τότε ἔχουμε δουλειές καί δέν ἔχουμε χρόνο κ.ο.κ. Ἀκόμη καί μέσα στήν Ἐκκλησία,  τήν ὥρα τοῦ φρικτοῦ Μυστυρίου τῆς Θείας Εὐχαριστίας λίγοι προσεύχονται. Ὁ φαρισαῖος, μᾶς λέγει τό ἱ. Εὐαγγέλιο, «ἀνέβη εἰς τό ἱερόν προσεύξασθαι». Ἀκόμη ἕνα ἄριστα.

Στό μάθημα τῆς ἐλεημοσύνης. Οἱ περισσότεροι χριστιανοί πῆραν διαζύγιο ἀπό τήν ἐλεημοσύνη. Τούς ἀκοῦμε νά λένε: σήμερα δέν ὑπάρχουν φτωχοί.Ἤ κι᾿ ἐγώ εἶμαι φτωχός, κι᾿ ἐγώ ἔχω ἀνάγκη. Ἔτσι νομίζουν πώς δικαιολογοῦνται καί ἀπαλλάσονται τῆς εὐθύνης. Σχεδόν ὅλοι κοιτάζουν τί θά πάρουν καί ὂχι τί θά δώσουν. Ἐλάχιστοι ἔχουν τρύπια χέρια, πού προσφέρουν καί ἐλεοῦν. Ὁ φαρισαῖος ἔκαμνε τακτική καί γενναία ἐλεημοσύνη, ὅπως ζητοῦσε ὁ Θεός στήν Π. Διαθήκη. «Ἀποδεκατῶ πάντα ὅσα κτῶμαι». Ἀπό ὅ,τι ἔβγαζε ἔδινε τό ἕνα δέκατο. Ἀσφαλῶς τοῦ ἀξίζει ἄριστα. Σέ ὃλα τά μαθήματα τοῦ βάζουμε ἄριστα.

Ἀλλά ξαφνικά κάποιος ἐπεμβαίνει καί τά ἀνατρέπει ὃλα. Ἀλλάζει τήν βαθμολογία, τήν κατεβάζει ἐπικίνδυνα. Καί αὐτός εἶναι ὁ Μέγας Διδάσκαλος καί Παιδαγωγός, ὁ Καθηγητής, ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστός. Ὁ ἀλάθητος καί ἀδέκαστος Κριτής, πού ἐξετάζει σέ βάθος. Εἶναι «ὁ ἐτάζων καρδίας καί νεφρούς καί τά κρύφια τῶν ἀνθρώπων σαφῶς ἐπιστάμενος».  Τί βαθμό ἔβαλε; Ὂχι ἄριστα, ὂχι τήν βάση ἢ κάτω ἀπό τήν βάση, μά κάτω ἀπό τό μηδέν. Τρομάζουμε μέ τό ἀποτέλεσμα. Ἄν ἕνας μέ τόσες ἀρετές δέν σώθηκε, τότε ποιός θά σωθεῖ; τί θά γίνει με μᾶς, ἀδελφοί μου; Γιατί ὁ ἄνθρωπος αὐτός, ὁ φαρισαῖος καταδικάσθηκε ἀπό τόν Χριστό;

Λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος: Ὑπάρχει ἕνα θηρίο, ἓνα τέρας, πού δέν τρώγει, δέν καταβροχθίζει ἀνθρώπους, ἀλλά ἀρετές. Καί τό θηρίο αὐτό λέγεται κενοδοξία,  λέγεται ἐγωϊσμός καί ὑπερηφάνεια.  Ὃ,τι καλό κάνουμε, τό κατατρώγει ἡ κενοδοξία καί ἔτσι δέν φέρνει καρπούς καί ἀποτελέσματα. Ἡ ἀρετή μας, τά καλά μας ἔργα πρέπει νά ἀποβλέπουν στή δόξα τοῦ Θεοῦ καί ὂχι στήν δική μας δόξα. Ἡ ἀρετή μας ἀποσκοπεῖ στόν ἔπαινο καί στό χειροκρότημα ἀπό  τόν Θεό καί τούς Ἀγγέλους, ὄχι στό χειροκρότημα τοῦ κόσμου. Κίνητρο τῶν πράξεών μας εἶναι τό θέλημα τοῦ Θεοῦ καί ὂχι ἡ κενοδοξία, ἡ ἀνθρωπαρέσκεια.

Ἀγαπητοί μου ἀδελφοί,

ὁ φαρισαῖος μέ τόσες ἀρετές καταδικάσθηκε, χάθηκε.Τί θά γίνει μέ μᾶς πού καί κενοδοξία ἔχουμε καί ἀρετές δέν ἔχουμε; Ὁ φαρισαῖος εἶχε πολλές ἀρετές. Μία δέν εἶχε τήν ταπείνωση, γι᾿ αὐτό καί χάθηκε. Ἀντίθετα ὁ τελώνης εἶχε ἁμαρτίες, μά σώθηκε. Γιατί; Γιατί εἶχε ταπείνωση. Ὁ δρόμος πού μᾶς ὁδηγεῖ στήν σωτηρία εἶναι ἡ ταπείνωσις. Ἐμεῖς μέ ταπείνωση ἄς ἐπιτελοῦμε τά ἔργα τοῦ Θεοῦ. Ἀπό τόν φαρισαῖο ἄς πάρουμε τίς ἀρετές. Ἀπό τόν τελώνη τήν ταπείνωση. Ἔτσι θά ἀξιωθοῦμε τῆς αἰωνίου δόξης στήν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ. Ἀμήν.-

Τρισάγιον και Δυναμις πλ. Β'